“Abstractie helpt bij de beleving”
Begin 2018 publiceerde de WDR een immersieve productie over de gijzelingen in een Franse supermarkt, die precies drie jaar daarvoor had plaatsgevonden. Een tragische gebeurtenis waar te weinig aandacht aan werd besteed, aldus Schulenburg. “We hadden al een aantal terroristische aanslagen binnen Europa meegemaakt en zochten naar nieuwe manieren om daarmee om te gaan. De aanslagen in Bataclan en bij Charlie Hebdo hadden al zoveel media-aandacht gekregen, dat we besloten om dit keer een nieuwe vorm te gebruiken.” Rond diezelfde tijd vond er een aanslag plaats op een Berlijnse kerstmarkt. “We besloten toen om twee producties te maken: over de aanslag in Berlijn en die in Parijs. We wilden een Europa-breed perspectief creëren.”
Als je de productie bekijkt, valt het gelijk op dat je in de huid van de slachtoffers kruipt. “Je kijkt rond in de koelkast waar de gijzelaars werden opgesloten en ervaart hoe dat geweest moet zijn voor de slachtoffers. Zij vertellen ondertussen hun verhaal. De audio was daarbij het allerbelangrijkste”, aldus Schulenburg. “Zonder de audioverhalen werkt de hele productie niet. Het was een zwaar proces. We moesten contact opnemen met de slachtoffers en hun vertrouwen winnen. Dat is ons uiteindelijk gelukt. Het waren lange interviews, die in één keer goed moesten zijn. Je kunt de slachtoffers niet twee keer hun verhaal laten vertellen.”
Zwart-wit
De visualisaties zijn opvallend. Het grootste gedeelte is zwart-wit en de slachtoffers zijn met enkele lijnen getekend. Het was een belangrijke keuze volgens Schulenburg. “Eerst moesten we kijken met welke animatoren we samen wilden werken, want ieder heeft een eigen stijl. We wilden dat het beeld abstract was en niet te expliciet. Het zou voor de kijker te zwaar zijn om realistische beelden te zien. Daarbij zorgt abstractie voor een betere beleving: het helpt de kijker om op zijn gevoel af te gaan. Het bevordert de verwerking van het verhaal. Bovendien zijn de verhalen zo sterk dat het er niet toe doet of je de slachtoffers daadwerkelijk kan zien. Het draait om de inhoud.”
Bereik
Tijdens het proces stonden de makers voor nog meer belangrijke keuzes. Zo bevat de productie geen interactie-opties, op het rondkijken in 360 graden na. Volgens Schulenburg is die keus gemaakt met oog op de doelgroep: “We wilden de productie op Facebook publiceren, omdat je op die manier het grootste bereik hebt. Het verhaal moest dus met een smartphone of laptop bekeken kunnen worden. Het inbouwen van meer interactie was sowieso te complex voor de tijd die we hadden.”
Sophie Schulenburg is tevreden met het eindresultaat, maar vraagt zich wel af of 360-graden en VR de juiste technieken zijn voor journalistiek. “De beperkingen zijn zo groot. Wie heeft er nu een VR-bril thuis? Zelfs ik heb er geen, terwijl ik ermee werk.” De BBC presenteerde op een conferentie waar Schulenburg aanwezig was 22 obstakels waar de gebruiker tegenaan loopt met VR. “Heb je een bril, dan is hij leeg. Doet je bril het wel, kun je de juiste content niet vinden. Of je hebt een wachtwoord nodig om iets te kijken. Toen kwamen we erachter dat VR misschien niet de juiste manier is voor onze storytelling. Daarom zijn we nu aan het experimenteren met Augmented Reality.” Kort daarop lanceerde WDR haar eerste AR app: WDR AR 1933-1945.
