‘Het verhaal, en niet de techniek, doet ertoe’
Het Qatarese mediabedrijf Al Jazeera heeft een aparte mediastudio voor immersieve journalistiek: Contrast. Daar maken journalisten verhalen met nieuwe immersieve technologieën om het publiek te transporteren naar de mensen en culturen die het hardst geraakt worden door oorlog en ongelijkheid. Groepen die normaal ver weg en abstract zijn voor de gebruiker.
Viktorija Mickute, producer bij Contrast, vertelt ons over het ontstaan van haar producties Yemen’s Skies of Terror en The Disappearing Oasis.
Yemen’s Skies of Terror
Het team bij Contrast doet over het algemeen alles zelf: filmen, editen en produceren. Maar bij Yemen’s Skies of Terror was dit anders. De 360-graden documentaire vertelt het verhaal van Akram, Wedad en Abu: drie jongeren die drie jaar lang in angst voor luchtaanvallen leven tijdens de oorlog in Yemen.
Het verhaal is gefilmd door twee externe, lokale journalisten: Manal Qaed Alwesabi en Ahmad Al Gohbar. Om het verhaal vanuit hun perspectief te kunnen bekijken, heeft Contrast Alwesabi en Al Gohbar voorzien van 360-graden camera’s. “We willen altijd zoveel mogelijk mensen vanaf de locatie erbij betrekken. We zien 360-graden video’s als een hulpmiddel voor lokale gemeenschappen om hun eigen verhalen te vertellen. Het is niet noodzakelijk dat wij als journalisten ergens naartoe reizen, filmen en dan weer terugkomen om het verhaal te vertellen. We trainen mensen op locatie en geven ze op die manier een kans hun verhaal te vertellen”, vertelt Mickute. Ondanks de relatief lage kwaliteit van het beeldmateriaal, werd de documentaire goed ontvangen en viel zelfs verschillende keren in de prijzen. “Dit laat zien: het verhaal – niet de techniek – doet ertoe.”
The Disappearing Oasis
The Disappearing Oasis filmde en produceerde het team van Mickute wel zelf. Hiervoor kregen ze een beurs van het European Forest Institute, dat via The Lookout Station mediabedrijven subsidie verleent om klimaatverandering met behulp van VR in beeld te brengen. “Voor dit type medium (VR), moet je iets heel beeldends uitkiezen. Dat is waarom we besloten om naar Marokko te gaan: om te laten zien hoe klimaatverandering daar de oase beïnvloedt. We kozen de oase die het verst weg lag, dicht bij de Algerijnse grens. Daar kun je het effect van klimaatverandering en de strijd ertegen ter plaatse zien.”
Met immersieve technieken wil Contrast de kijker niet enkel naar een locatie brengen. “Immersieve journalistiek brengt bepaalde verantwoordelijkheden met zich mee”, vertelt Mickute. “We willen dat het publiek de mensen ontmoet die op zo’n locatie leven en hun dagelijkse strijd ervaart. Dat hebben we ook gedaan bij The Disappearing Oasis. De productie brengt het publiek naar een locatie die erg beeldend, belangrijk en ver weg is. We
transporteren het publiek naar deze plek in Marokko, maar we laten ze daar niet alleen ronddolen, ze ontmoeten ook de mensen die elke dag de strijd doormaken.”
Het zijn dan ook de lokale mensen die volgens Mickute het narratief creëren en het verhaal van hun gemeenschap vertellen. “Ze nodigen de kijker uit in hun huis. Dat is het idee van immersive journalistiek: je komt naar een plek, je ontmoet de mensen, je brengt zogezegd tijd met ze door. Op die manier krijg je een ander begrip van de situatie en de problemen waarmee de mensen worden geconfronteerd en de oplossingen die ze proberen te vinden.”
