Skip to content

“VR is een soort retro technologie”

Als producer, schrijver en regisseur sleept Laura Hertzfeld Emmy’s in de wacht. Ten tijde van het interview was ze programmadirecteur van Journalism 360.

“Iedere redactie heeft één of twee mensen die gepassioneerd zijn over technologie en ermee willen experimenteren”, vertelt Hertzfeld. “Journalism 360 wil die mensen bij elkaar brengen en een gemeenschap creëren waarin redacties ideeën en informatie delen in plaats van met elkaar te concurreren.” De organisatie stimuleert immersieve innovaties in de journalistiek door beurzen uit te reiken, en workshops en meet-ups te organiseren.

Wat is volgens jou immersieve journalistiek?
“Voor mij is het een non-fictieve, waarheidsgetrouwe ervaring waarin je vanuit het perspectief van een ander naar de wereld kan kijken. Het is verschilt van het journaal of de krant, omdat je niet afgeleid wordt. Je zou het kunnen vergelijken met een theatervoorstelling of een roman. Je wordt ondergedompeld en dat maakt het een fysieke ervaring. Mijn ervaring is dat het fysieke component ervoor zorgt dat de kijker de informatie beter tot zich neemt dan bij traditionele vertelvormen. In de journalistiek komt er denk ik altijd een vorm van technologie bij kijken, maar dat hoeft niet per se een headset te zijn.”

“Ik merk dat mensen verhalen en feiten beter onthouden als ze het in een immersieve omgeving hebben gezien. Dat komt deels door de technologie, maar ook doordat je maar één ding kunt doen. Je bent niet tegelijkertijd je e-mail aan het checken op je telefoon, je zit niet op social media. Ik denk dat alleen dat er al voor zorgt dat je dingen beter onthoudt. Of dat nu is omdat je je focust op een boek, een bioscoopfilm of een VR-ervaring: je hersens zijn gefocust op één ding. Wat dat betreft is VR een soort retro technologie, waarin je niet twaalf dingen tegelijk kunt doen.”

“De meest succesvolle VR-verhalen zijn wat mij betreft first person experiences met een verhaallijn”

Wat maakt een immersief journalistiek verhaal succesvol?
“Dee sleutels tot succes voor ieder journalistiek verhaal, zijn storytelling en de mogelijkheid om dieper in een onderwerp te duiken of een nieuw perspectief te bieden. En als je het specifiek over immersieve verhalen hebt, dan moet de technologie iets toevoegen aan de ervaring. Je moet het niet simpelweg toevoegen omdat het kan. Wat je vaak ziet is dat technologie vaak gebruikt wordt om verhalen te vertellen óver technologie. We zijn daar nu voorbij. We zijn op een punt beland waar we kunnen nadenken hoe we deze technologieën het best kunnen gebruiken om echte verhalen over echte mensen te vertellen. Er zijn enkele interessante experimenten gedaan met breaking nieuws, maar de meest succesvolle VR-verhalen zijn wat mij betreft first person experiences met een verhaallijn.”

“Interactieopties kunnen tegen je werken als je ze niet slim inzet. Als je het te ingewikkeld maakt voor de gebruiker, ben je ze kwijt. Eye-tracking en 3D-geluid werken goed om interactie te creëren zonder het te ingewikkeld te maken.”

“Eye-tracking en 3D-geluid werken goed om interactie te creëren zonder het te ingewikkeld te maken”

“Het geluid is sowieso heel belangrijk. Als je je afvraagt hoe je de kosten van immersieve producties omlaag kunt brengen, dan ligt de sleutel bij audio. Dat heeft zo’n impact op de manier waarop een verhaal overkomt. Kijkend naar het succes van podcasts, is het duidelijk dat daar toekomst in zit.”

Welke uitdagingen kent de immersieve journalistiek?
“Voor sommige makers is het heel moeilijk om het idee van een lineair narratief los te laten, met een begin, een midden en een eind. Ze moeten heel anders gaan nadenken. Ook is het maken van een immersieve productie duur, omdat er vaak experts van buitenaf ingehuurd worden. Daarbij moet je er natuurlijk over nadenken hoe je het publiek gaat bereiken. Dat blijft een grote uitdaging.”

“Immersieve verhalen werken vaak goed als ze aanvullend zijn op traditionele producties over hetzelfde onderwerp”

“Wat ik probeer te achterhalen, is wat er nodig is voorafgaand aan de VR-ervaring om een emotionele connectie te bewerkstelligen. Ik denk niet dat veel mensen thuis snel een headset hebben en die gebruiken voor journalistieke doeleinden. Ik weet niet of dat ooit zal gebeuren. Maar áls mensen besluiten om de bril op hun hoofd te zetten, wat heeft daar dan voor gezorgd? Wat is eraan voorafgegaan? Dat probeer ik te achterhalen. Eén van de producties die we vorig jaar gefinancierd hebben, The Wall van USA Today, werkte heel goed. Er waren reguliere nieuwsitems, een podcast en een korte documentaire over hetzelfde onderwerp. Het VR-verhaal was een extra manier om het verhaal te ervaren. Ik zie voor me dat dat vaker gaat gebeuren. Een manier om dieper in het verhaal te duiken, aanvullend op andere verhaalvormen.”

Laura Hertzfeld leidt momenteel het YAHOO! News XR Partner Program.

Het beleg van Mosul (Trouw)

Global Warming, Sides and Effects (Associated Press)

Civilisations AR (BBC)

The Deported (JOVRNALISM)

Niemand is immuun (De Gelderlander)

Beleef de Nachtwacht (NTR)

Live Journalism (De Balie)

De sappige speechgenerator (NOS op 3)

Notes on Blindness (ARTE)

Dans la peau d’un prématuré (ARTE / Al Jazeera)

De Verwarde Man (KRO-NCRV)

The party (The Guardian)

An ordinary day in North Korea (CNN)

Hier bewaart Facebook je persoonlijke gegevens (VRT)

Rondkijken in de studio van het jeugdjournaal (NOS Jeugdjournaal)

Inside a Women’s prison in Madagascar (BBC)

Dreaming In Za’atari: Stories after Syria (Al Jazeera)

Over grenzen (De Volkskrant)

Fire Rescue (BBC)

6x9 (the Guardian)

Cut off (Vice Canada)

Houd mij op de hoogte

Op basis van dit onderzoek verschijnen drie wetenschappelijk papers:

Een inhoudsanalyse van het soort immersieve producties dat journalisten wereldwijd maken (gepubliceerd in Journalism, 2020), kun je hier downloaden.

Een paper over het effect van immersieve journalistiek op de gebruiker, gebaseerd op drie experimenten, is momenteel in productie.

Een paper over vijftien interviews met immersieve makers en experts en hun visie op het gebruik van emotie in de journalistiek wordt ook op dit moment geschreven. 

Wil je op de hoogte gehouden worden over deze publicaties? Mail ons dan op journalismlab@hu.nl

Een first person verhaal: The Party (The Guardian)

Een third person verhaal: Fire Rescue (BBC)

De Noord-Zuidlijn (De Volkskrant)

Apollo 11 Moon Landing (TIME)

In de krochten van poptempel Paradiso (De Volkskrant)

RYOT (Karen Palmer)

Disappearing Oasis (Al Jazeera)

Syria's Silence (VRT)

Blind Light: Relive the Great American Eclipse (ABC News)

Rondkijken in de Bijlmerbajes (NOS op 3)

Ryad's War Oil (VRT)

Paris Terror (WDR)

We Wait (BBC)

Onzichtbaar Nederland (VPRO)

Kiya (Emblematic Group)

Over het project

Van 2018 tot 2020 deden Kiki de Bruin, Yael de Haan en Nele Goutier onder begeleiding van Anne Nienhuis onderzoek naar immersieve journalistiek – een vertelvorm die de gebruiker onderdompelt in het verhaal. Op zoek naar praktische toepasbare, wetenschappelijk onderbouwde kennis, sloegen vier publieke mediaorganisaties (KRO-NCRV, NOS, NTR, VPRO) en vier kennisinstellingen (Universiteit van Amsterdam, Universiteit van Wenen, Instituut Beeld en Geluid en JournalismLab) de handen ineen. Tezamen zochten zij uit uit welke componenten een immersief verhaal precies bestaat, hoe dit wordt toegepast in de praktijk, hoe makers tegen hun beslissingen in het productieproces aankijken en hoe gebruikers erop reageren, zowel bewust als onbewust. Hierbij werd meerdere kwantitatieve en kwalitatieve methoden gecombineerd: literatuuronderzoek, inhoudsanalyse, interviews, experimenten en focusgroepen. Twee jaar lang hielden de onderzoekers hun bevindingen bij in een serie blogs. Momenteel wordt op basis van de resultaten een honoursprogramma ontwikkeld voor studenten van de opleidingen Journalistiek en Cross Media Design aan de Hogeschool Utrecht.

Over Journalismlab

JournalismLab is een lectoraat van de Hogeschool Utrecht, met de officiële naam Kwaliteitsjournalistiek in Digitale Transitie. Ons onderzoek is altijd praktijkgericht. Dat wil zeggen dat we samen werken met praktijkpartners om via wetenschappelijke methoden tot antwoorden op vragen die leven in de journalistieke praktijk te komen. Meer informatie over JournalismLab, huidige en eerdere projecten vind je op www.journalismlab.nl.